Ηλιοπροστασία

Τα ηλιακά κέρδη που προκύπτουν από τα παράθυρα ενός κτιρίου, κατά το πέρασμα της θερμογόνου ηλιακής ακτινοβολίας είναι ιδιαίτερα μεγάλα.

Η μελέτη της ηλιοπροστασίας πρέπει να περιλαμβάνει την επαρκή σκίαση των ανοιγμάτων κατά το θέρος, αλλά να μην περιορίζει το ηλιακό θερμικό κέρδος κατά το χειμώνα και να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες σε φυσικό φωτισμό.

Η σκίαση είναι περισσότερο αποδοτική όταν είναι εξωτερική, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι η ηλιακή ακτινοβολία εμποδίζεται να εισέλθει και να εγκλωβιστεί μέσω των υαλοπινάκων στους χώρους και μπορεί να μειώσει κατά 80-90% τα ηλιακά κέρδη. Παράλληλα, η χρήση κινητών σκιάστρων παρέχει τη δυνατότητα να επιτυγχάνεται σκίαση των ανοιγμάτων όταν είναι αυτό απαραίτητο, ανεξάρτητα από την εποχή του έτους.

Συνεπώς, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος σκιασμού, είναι η χρήση εξωτερικών σκιάστρων με κινητές περσίδες, που όμως είναι ιδιαίτερα ακριβά. Για το λόγο αυτό προτιμάται σταθερή εξωτερική σκίαση που συνδυάζεται με εσωτερικά στόρια που λειτουργούν συμπληρωματικά, επειδή τα συμβατικά κρύσταλλα έχουν πολύ μικρή αντίσταση.

Η πλήρης ηλιοπροστασία του κελύφους των κτιρίων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για το φυσικό δροσισμό τους κάτι που επιτυγχάνεται με διαμορφώσεις, διατάξεις, κατασκευές και στοιχεία, γύρω από το κτίριο, που εμποδίζουν τη θερινή ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στο κέλυφος του.

Με άλλα λόγια, πρέπει να προβλέπεται, γύρω από το κέλυφος του κτιρίου, ένα δεύτερο, νοητό ηλιοπροστατευτικό κέλυφος.

Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια μιας καλοκαιρινής μέρας, όλες οι πλευρές  του κτιρίου δέχονται την ηλιακή ακτινοβολία, υπό διαφορετική όμως γωνιά η κάθε μία. Το πρωί, οι ακτίνες του ήλιου προσπίπτουν κάθετα στην ανατολική όψη. Το μεσημέρι έρχονται από ψηλά, παράλληλα προς τη νότια όψη και κατακόρυφα προς τις στέγες και τα δώματα, ενώ το απόγευμα βλέπουν κάθετα τη δυτική όψη. Η βόρεια όψη σκιάζεται σχεδόν όλη την ημέρα. Δέχεται τον ήλιο οριζόντια και υπό γωνία, μόνο νωρίς το πρωί, αμέσως μετά την ανατολή και αργά το απόγευμα, λίγο πριν τη δύση.

Η ηλιοπροστασία όλων των πλευρών επιτυγχάνεται με απλό, οικονομικό και αποτελεσματικό τρόπο, όταν ο προσανατολισμός του κτιρίου είναι καθαρός, δηλαδή απευθείας στους άξονες Βορρά – Νότου και Ανατολής – Δύσης. Όσο ο προσανατολισμός του κτιρίου αποκλίνει προς την Ανατολή ή τη Δύση, τόσο οι διατάξεις σκιασμού γίνονται περίπλοκες και ανεπαρκείς. Απαιτούνται σύνθετες κελυφωτές κατασκευές, που συνδυάζουν οριζόντιες και κάθετες διατάξεις, έχουν υψηλό κόστος και περιορίζουν αναγκαστικά το χειμερινό ηλιασμό.

Τα ηλιοπροστατευτικά εμπόδια πρέπει να είναι εξωτερικά. Όταν είναι εσωτερικά, παρόλο που οπτικά «κρύβουν» τον ήλιο, επιτρέπουν στο σύνολο της ηλιακής ακτινοβολίας να διαπεράσει τα υαλοστάσια, να εισέρθει στον εσωτερικό χώρο και να τον υπερθερμάνει. Όταν είναι εξωτερικά αποκόπτουν την επαφή της ηλιακής ακτινοβολίας με τα υαλοστάσια. Όταν τοποθετούνται σε απόσταση από τα ανοίγματα δημιουργούν ένα σκιασμένο αεριζόμενο διάδρομο ανάμεσα σε αυτά και τα ανοίγματα βελτιώνοντας την προστασία του χώρου. Η ηλιοπροστασία στο ελληνικό κλίμα πρέπει να είναι πλήρης για όλα τα ανοίγματα.